Hàu sữa, hàu đá là một loại nhuyễn thể, sinh sống chủ yếu ở các vùng nước mặn. Chúng đóng một vai trò quan trọng trong hệ sinh thái và cung cấp môi trường sống cho các loài khác. Hơn nữa, hàu cũng được xem là một loại thực phẩm bổ dưỡng, tuy nhiên bạn cần ăn có chừng mực và chế biến đúng cách để nhận được tối ưu nhất những lợi ích sức khỏe từ chúng.
1. Giá trị dinh dưỡng của hàu
Hàu thường được ăn sống cùng với một vài giọt nước chanh vắt lên chúng. Hàm lượng dinh dưỡng của hàu dường như không bị ảnh hưởng nhiều bởi bất kỳ phương pháp nấu ăn hay chế biến nào.
Trong 6 con hàu cỡ trung bình có chứa các chất dinh dưỡng sau đây:
- Calo: 50
- Chất béo: 1 gram
- Chất đạm: 6 gram
- Chất xơ: 0 gram
- Carbohydrate: 5 gram
Hàu sống cũng là một nguồn cung cấp dồi dào một số loại vitamin và khoáng chất quan trọng, đặc biệt là vitamin B12, rất tốt cho sức khỏe của não bộ. Các vi chất dinh dưỡng khác trong hàu, bao gồm:
- Sắt
- Vitamin D
- Đồng
- Kẽm
- Magie
- Mangan
- Selen
Nhiều người thắc mắc rằng ăn hàu mỗi ngày có tốt không? Thực tế, hàu có chứa ít calo nhưng lại rất giàu chất dinh dưỡng, bao gồm chất béo lành mạnh, vitamin, protein và khoáng chất. Ước tính, trong một khẩu phần 100 gram hàu sẽ cung cấp hơn 100% RDI cho kẽm, đồng và vitamin B12, hơn 75% RDI cho selen và vitamin D.
Bên canh đó, hàu cũng là một nguồn cung cấp axit béo omega – 3 dồi dào – một loại chất béo không bão hoà đa, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cơ thể con người, chẳng hạn như điều chỉnh chứng viêm và bảo vệ sức khỏe cho hệ tim mạch. Những người áp dụng một chế độ ăn giàu chất béo omega – 3 có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim thấp hơn so với những người khác.
2. Các lợi ích sức khỏe tiềm tàng của hàu
Liệu ăn hàu nhiều có tốt không, hoặc ăn hàu thường xuyên có tốt không? Các nghiên cứu mới đây cho thấy hàu có hàm lượng calo thấp, kèm theo nhiều vi chất dinh dưỡng thiết yếu đã giúp chúng trở thành một món ăn tốt cho sức khoẻ của nhiều người. Các lợi ích sức khoẻ cụ thể của hàu có liên quan mật thiết đến lượng vi chất dinh dưỡng dồi dào trong chúng.
2.1. Giúp hỗ trợ và cải thiện sức khỏe não bộ
Lượng vitamin B12 dồi dào đã giúp hàu trở thành một lựa chọn tự nhiên tuyệt vời để giữ cho não bộ của bạn luôn khỏe mạnh. Khi cơ thể bị thiếu hụt vitamin B12 sẽ dẫn đến chứng sa sút trí tuệ, bao gồm cảm bệnh Alzheimer. Ngoài ra, nó cũng liên quan đến nhiều triệu chứng sức khỏe tâm thần khác, chẳng hạn như trầm cảm hoặc suy nghĩ tự tử.
Người bệnh thiếu vitamin B12 cần được xét nghiệm chẩn đoán
Lượng Vitamin B12 dồi dào trong hàu giúp cho não bộ của bạn luôn khỏe mạnh
2.2. Ngăn ngừa tình trạng loãng xương hoặc mất xương
Ăn hàu mỗi ngày có tốt không? Như đã đề cập ở trên, hàu là một nguồn thực phẩm giàu vitamin D, kẽm, đồng và mangan. Những vi chất dinh dưỡng này khi kết hợp với canxi được xem là chìa khóa quan trọng giúp làm chậm hoặc thậm chí ngăn ngừa hiệu quả nguy cơ mất xương do loãng xương ở phụ nữ lớn tuổi. Ngoài ra, việc ăn hàu có chứa các khoáng chất này cũng mang lại hiệu quả ngăn ngừa loãng xương cao hơn so với các chất bổ sung
2.3. Ngăn ngừa sự thiếu hụt selen
Việc ăn hàu thường xuyên có tốt không còn phụ thuộc vào cách tiêu thụ của bạn. Khi ăn hàu có chừng mực sẽ giúp cung cấp cho cơ thể bạn một nguồn selen tự nhiên. Đây là một loại khoáng chất mà cơ thể cần đến với số lượng rất nhỏ để có thể hoạt động bình thường. Tuy nhiên, khi được tiêu thụ ở mức quá cao có thể biến selen thành chất độc, và ngược lại thiếu hụt selen có liên quan đến các bệnh tim mạch, suy giảm nhận thức và vô sinh. Do đó, để đảm bảo nhận tối đa được các lợi ích sức khỏe từ hàu, bạn cần ăn chúng với mức độ hợp lý.
2.4. Cung cấp nguồn protein chất lượng cao
Hàu là một loại thực phẩm bổ dưỡng, cung cấp một lượng lớn protein chất lượng cao. Ngoài ra, chúng cũng có chứa tất cả 9 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể bạn cần đến. Việc thêm nguồn protein vào bữa chính và đồ ăn nhẹ sẽ giúp thúc đẩy cảm giác no và hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
Bên cạnh đó, lượng protein dồi dào trong hàu cũng giúp ổn định cơn đói bằng cách tăng nồng độ các hormone thúc đẩy cảm giác no, chẳng hạn như cholecystokinin (CCK) và peptide YY. Nhiều nghiên cứu gần đây cũng tìm ra một số bằng chứng giúp bạn trả lời cho câu hỏi: “Ăn hàu nhiều có tốt không?”. Kết quả nghiên cứu cho thấy việc ăn hàu có chứa nhiều protein giúp thúc đẩy quá trình giảm cân hiệu quả hơn nhiều so với việc tiêu thụ các loại thực phẩm ít chất béo hoặc nhiều carbs. Hơn nữa, nó cũng góp phần kiểm soát bệnh tiểu đường tốt hơn nhờ vào việc làm giảm mức hemoglobin A1c.
2.5. Có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ
Không chỉ chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khoẻ như vitamin, hàu còn cung cấp một lượng lớn chất chống oxy hoá 3,5-Dihydroxy-4-methoxybenzyl alcohol (DHMBA). Đây là một hợp chất phenolic, có tác dụng chống oxy hoá vô cùng mạnh mẽ.
Trên thực tế, một số nghiên cứu tìm hiểu về vấn đề ăn hàu thường xuyên có tốt không đã cho thấy hàu có khả năng chống lại stress oxy hóa mạnh hơn gấp 15 lần so với Trolox – một dạng tổng hợp của vitamin E, được sử dụng chủ yếu để ngăn ngừa những thiệt hại do stress oxy hóa gây ra.
Bên cạnh đó, một số thí nghiệm cũng chỉ ra rằng DHMBA từ hàu đặc biệt có lợi cho sức khỏe của gan, bảo vệ các tế bào gan khỏi bị hư hại và chết do stress oxy hoá gây ra. Mặt khác, DHMBA cũng góp phần làm giảm quá trình oxy hóa cholesterol LDL (xấu) dẫn đến chứng xơ vữa động mạch.
Một số thí nghiệm chỉ ra rằng DHMBA từ hàu đặc biệt có lợi cho sức khỏe của gan
3. Những nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn khi ăn hàu
Những thông tin trên đã phần nào giúp bạn giải đáp thắc mắc liệu ăn hàu mỗi ngày có tốt không. Mặc dù hàu là một nguồn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng quan trọng, tuy nhiên không phải chúng không mang lại rủi ro cho sức khỏe của bạn, đặc biệt là khi hàu được ăn sống.
3.1. Ăn hàu sống có thể gây ngộ độc thực phẩm
Vì hàu thường được ăn sống nên chúng rất dễ bị nhiễm vi khuẩn Vibrio vulnificus, có liên quan đến các bệnh nghiêm trọng và thậm chí gây tử vong. Chúng ta rất khó có thể nhận biết hàu bị nhiễm vi khuẩn nếu chỉ thông qua mắt thường. Các triệu chứng nghiêm trọng do nhiễm vi khuẩn Vibrio vulnificus thường xuất hiện trong vòng từ 24 – 48 giờ sau khi tiêu thụ hàu sống, và có thể kèm theo sốt, tiêu chảy, sốc, ớn lạnh, buồn nôn hoặc nôn mửa.
Những người có nguy cơ cao mắc các biến chứng nghiêm trọng do nhiễm vi khuẩn từ hàu sống thường là những bệnh nhân bị ung thư, bệnh gan và tiểu đường. Nguy cơ đặc biệt cao có thể xảy ra ở những người bị bệnh gan do rượu. Nếu bất kỳ ai có các triệu chứng của ngộ độc thực phẩm sau khi ăn hàu sống nên đến khám bác sĩ ngay để được xử lý càng sớm càng tốt.
3.2. Hàu có chứa các chất gây ô nhiễm khác
Việc ăn hàu nhiều có tốt không còn tùy thuộc vào chất lượng hàu mà bạn lựa chọn. Một số con hàu có thể chứa vi rút Norwalk và vi rút đường ruột, gây ra một số vấn đề nguy hiểm cho sức khoẻ tổng thể của bạn. Ngoài ra, hàu cũng có thể chứa các chất ô nhiễm hoá học khác, bao gồm thuỷ ngân, chì và cadmium.
Do những nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khoẻ, các chuyên gia khuyến cáo rằng trẻ em, phụ nữ mang thai / cho con bú và những người có hệ miễn dịch kém nên tránh ăn hải sản sống, bao gồm cả hàu sống.
3.2. Một số rủi ro khác khi ăn hàu
Hàu là loại hải sản có chứa một lượng kẽm vô cùng dồi dào. Mặc dù loại khoáng chất này rất quan trọng đối với sức khoẻ, tuy nhiên việc tiêu thụ quá nhiều có thể gây hại.
Ăn quá nhiều hàu thường xuyên có thể dẫn đến những tác động tiêu cực cho sức khỏe, bao gồm giảm mức độ khoáng chất sắt và đồng mà kẽm cạnh tranh để hấp thụ. Ngoài ra, những người bị dị ứng hải sản cũng nên tránh ăn hàu.
Dị ứng hải sản
Những người bị dị ứng hải sản nên tránh ăn hàu
4. Đảm bảo an toàn sức khỏe khi ăn hàu
Vì hàu có thể gây nguy hại cho sức khoẻ, do đó bạn nên cẩn thận khi ăn hàu sống. Bạn nên mua hàu tại nơi bán uy tín và có nguồn gốc rõ ràng. Bên cạnh đó, nấu chín hàu trước khi ăn cũng an toàn hơn nhiều vì điều này có thể tiêu diệt được các vi khuẩn gây hại.
Dưới đây là một số cách chế biến hàu đơn giản cho chế độ ăn uống bổ dưỡng của bạn, bao gồm:
- Bổ sung thịt hàu đã nấu chín vào các món mì
- Bọc hàu nguyên con trong giấy bạc
- Thêm hàu vào súp hoặc món hầm
- Thịt hàu được chiên trong dầu dừa
- Hấp hàu và phủ nước chanh hoặc bơ lên hàu
- Một số mẹo mà bạn cần cân nhắc khi mua hàu:
Chỉ lựa chọn các con hàu có vỏ đóng và tránh những con có vỏ mở. Những con hàu mở vỏ trong quá trình nấu cũng nên được loại bỏ. Không nấu quá nhiều hàu cùng một lúc trong một nồi nhằm tránh tình trạng chín không đều
